Pneumonitisa: zer den, motak, sintomak eta tratamendua
Alai
Hipersentsibilitate pneumonitisa biriketako hanturari dagokio, mikroorganismoek, hautsak edo agente kimikoek eragindako erreakzio alergikoen ondorioz, eta horrek eztula, arnasa hartzeko zailtasunak eta sukarra eragiten ditu.
Pneumonitisa bere kausaren arabera hainbat motatan sailka daiteke, hala nola:
- Pneumonitis kimikoa, kausa kautxu sintetikoa eta ontziratzeko materialak ekoizteko erabiltzen diren hautsa, substantzia toxikoak edo kutsatuak eta agente kimikoak arnastea da, adibidez;
- Pneumonitis infekziosoa, mikroorganismoek sortutakoa, hala nola, onddoak, lizuna arnasteagatik edo bakterioak eta protozooak;
- Lupusaren pneumonitisa, gaixotasun autoimmuneak direla eta gertatzen dena, mota hau arraroagoa da;
- Pneumonitis interstiziala, Hamman-Rich Syndrome ere deitzen zaio, kausa ezezaguna den gaixotasun arraroa da eta arnas porrota ekar dezake.
Gainera, pneumonitisa kutsatutako airea lizunezko partikula lizunekin, klimatizazio zikinarekin, azukre kanaberaren hondakinekin, kortxozko lizuna, garagarra edo malta lizuna, gazta moldea, kutsatutako gari garroa eta kutsatutako kafe aleak, adibidez, sor daiteke.
Sintoma nagusiak
Biriketako hanturaren sintoma nagusiak hauek dira:
- Eztula;
- Arnasa hartzeko gabezia;
- Sukar;
- Pisua galtzea itxurazko kausarik gabe;
- Arnasa hartzeko zailtasuna;
- Arnas-tasa handitzea, takipnea izenarekin ezagutzen dena.
Pneumonitisaren diagnostikoa ebaluazio klinikoaren bidez egiten da, zenbait probaren emaitzez gain, hala nola biriketako X izpiak, biriketako funtzioa ebaluatzen duten laborategiko probak eta odoleko zenbait antigorputzen neurketa. Gainera, biriketako biopsia eta bronkoskopia eskatu ahal izango ditu medikuak zalantzak argitzeko eta diagnostikoa amaitzeko. Jakin zertarako den eta nola egiten den brontzoskopia.
Nola tratatu
Pneumonitisaren tratamenduak pertsonak gaixotasunaren eragileekiko duen esposizioa murriztea du helburu, zenbait kasutan lanetik ez dagoela adierazita. Pneumitis infekziosoaren kasuan, antibiotikoak, antifungikoak edo antiparasitarioak erabiltzen direla adierazi daiteke isolatutako agente infekziosoaren arabera.
Zenbait kasutan, gaixotasuna ordu batzuen buruan gertatzen da, eragileengandik aldendu ondoren, nahiz eta sendabidea aste batzuk igaro ondoren etorriko den. Ohikoa da, gaixotasuna sendatu ondoren ere, gaixoak arnasestuka sentitzea ahalegin fisikoak egitean, finkatu daitekeen biriketako fibrosia dela eta.
Kasurik larrienetan, beharrezkoa izan daiteke gizabanakoa ospitalean sartzea oxigenoak eta erreakzio alergikoa kontrolatzeko botikak jasotzeko.