Zer da sindrome neuroleptiko gaiztoa, sintoma nagusiak eta nola tratatu
Alai
Sindrome neuroleptiko gaiztoa erreakzio larria da sendagai neuroleptikoen erabileraren aurrean, hala nola haloperidol, olanzapina edo klorpromazina eta antiemetikoak, hala nola metoklopramida, domperidona edo prometazina, adibidez, dopaminaren blokeoa ekar dezakeena. Arraroa den arren, sindrome honek bizitza arriskuan jar dezake tratamendua azkar hasten ez bada eta, beraz, botika mota hau erabili ondoren sortzen diren sintoma posibleak ezagutu behar dira.
Horrela, sukarra 39 º C-tik gorakoa, adarrak mugitzeko zailtasunak edo muturreko asaldura bezalako zantzuak agertzen direnean, botika mota hau erabili ondoren, ospitalera azkar joatea gomendatzen da, arazoa ebaluatzeko, diagnostikoa berresteko eta gehien hastea tratamendu egokia.
Sintoma nagusiak
Sindrome neuroleptiko gaiztoaren sintoma ohikoenak hauek dira:
- Sukar handia, 39 ºC-tik gora;
- Arnasestuka sentitzea;
- Giharren zurruntasuna;
- Bihotz taupada irregular eta azkarrak;
- Besoak eta hankak mugitzeko zailtasunak;
- Buruko aldaketak, hala nola nahasmena, asaldura edo zorabioak;
- Izerdia handitzea;
- Giharren zurruntasuna, dardarak lagunduta;
- Esfinterren inkontinentzia;
- Tentsio arterialaren bat-bateko aldaketak.
Sintoma horiek sendagai neuroleptikoekin tratamendua hartzen duen edonorengan ager daitezke, baina tratamenduaren lehen bi asteetan gehiago izaten dira.
Ospitalean, sintomak ebaluatzeaz gain, medikuak zenbait proba ere eska ditzake, hala nola odol analisiak eta / edo giltzurrunetako eta gibeleko funtzioak aztertzeko, diagnostikora errazago iritsi ahal izateko.
Nor da arrisku gehien duena
Sindrome neuroleptiko gaiztoa nork jasan dezakeen aurreikustea posible den arren, jakina da normalean asaldura izaten duten edo neuroleptikoen dosi oso handiak hartzen dituzten pertsonek sindromea garatzeko aukera handiagoa dutela.
Tratamendua nola egiten den
Tratamendua ospitalean egin ohi da sintomen bilakaera ebaluatzeko eta botikak zainetan zuzenean emateko. Tratamendu modu ohikoenak honakoak dira:
- Botikak etetea horrek sortu zuen sindromea;
- Karbono aktiboaren erabilera: sendagaien adsortzioa murrizten laguntzen du, azkenaldian irenstea gertatu bada;
- Seruma zuzenean ildoan: hidratazio egokia mantentzen du eta gorputzeko mantenugaien maila erregulatzen du;
- Muskulu lasaitzeko erremedioak, Dantrolene bezala: nerbio-sistemaren kitzikapenak eragindako giharren zurruntasuna arintzen du;
- Erremedio antipiretikoak, Parazetamola edo Dipirona, esaterako: gorputzaren tenperatura jaitsi eta sukarra borrokatu.
Gainera, medikuak beste teknika batzuk ere erabil ditzake, adibidez terapia elektrokonbultsiboa edo plasmaferesia, adibidez.
Sindromea garatzeko unearen arabera, adibidez, giltzurrunetako gutxiegitasuna edo gorputzeko oxigeno maila nabarmen murriztea bezalako konplikazioak tratatu beharko dira. Ikusi nola tratatzen den giltzurrunetako gutxiegitasuna.
Konplikazio posibleak
Sindrome gaizto neuroleptikoa behar bezala tratatzen ez denean edo tratamendua garaiz hasten ez denean, hainbat konplikazio mota sor daitezke, hala nola giltzurrunetako gutxiegitasuna, krisiak, pneumonia, gibeleko gutxiegitasuna edo biriketako enbolia. Kasurik larrienetan, arnas eta bihotz geldialdiak gerta daitezke oraindik.