Anemia hemolitiko immunologikoa
Anemia gorputzak globulu gorri osasuntsu nahikorik ez duen egoera da. Globulu gorriek oxigenoa ematen diete gorputzeko ehunei.
Globulu gorriek 120 egun inguru irauten dute gorputzak kendu aurretik. Anemia hemolitikoan, odoleko globulu gorriak normal baino lehenago suntsitzen dira.
Anemia hemolitiko immunologikoa gorputzeko globulu gorrien aurkako antigorputzak sortzen direnean eta suntsitzen direnean gertatzen da. Hori gertatzen da sistema immunologikoak odoleko zelula horiek arrotz gisa aitortzen dituelako.
Balizko arrazoiak honakoak dira:
- Zenbait produktu kimiko, droga eta toxina
- Infekzioak
- Bat ez datorren odol mota duen emaile baten odolaren transfusioa
- Zenbait minbizi
Globulu gorrien aurkako antigorputzak arrazoirik gabe sortzen direnean, egoerari anemia hemolitiko autoimmune idiopatikoa esaten zaio.
Antigorputzak hauek ere sor daitezke:
- Beste gaixotasun baten konplikazioa
- Iraganeko odol transfusioak
- Haurdunaldia (haurraren odol mota amarenaren desberdina bada)
Arrisku faktoreak kausekin lotuta daude.
Baliteke sintomarik ez izatea anemia arina bada. Arazoa poliki garatzen bada, lehenengo gerta daitezkeen sintomak hauek dira:
- Ahula edo nekatuta sentitzea ohikoa baino maizago edo ariketarekin
- Buruko minak
- Kontzentratzeko edo pentsatzeko arazoak
Anemia okertzen bada, sintomak hauek izan daitezke:
- Zutik zaudenean buruargitasuna
- Larruazalaren kolore zurbila (zurbiltasuna)
- Arnasestua
- Mingain mingarria
Baliteke proba hauek egitea:
- Erretikulozitoen zenbaketa absolutua
- Zuzeneko edo zeharkako Coombs proba
- Hemoglobina gernuan
- LDH (entzima honen maila ehunen kaltearen ondorioz igotzen da)
- Globulu gorrien kopurua (ERB), hemoglobina eta hematokritoa
- Bilirrubina serikoa
- Serumik gabeko hemoglobina
- Serum haptoglobina
- Donath-Landsteiner proba
- Aglutinina hotzak
- Hemoglobina askea serumean edo gernuan
- Hemosiderina gernuan
- Plaketen kopurua
- Proteinen elektroforesia - seruma
- Piruvato kinasa
- Serum haptoglobina maila
- Gernua eta fekal urobilinogenoa
Saiatu den lehen tratamendua gehienetan esteroideen sendagaia da, prednisona adibidez. Medikuntza esteroideek egoera hobetzen ez badute, zaineko inmunoglobulina (IVIG) tratamendua edo barea kentzea (esplenektomia) kontuan har daiteke.
Esteroideei erantzuten ez badiezu, sistema immunologikoa kentzeko tratamendua jaso dezakezu. Azatioprina (Imuran), ziklofosfamida (Cytoxan) eta rituximab (Rituxan) bezalako drogak erabili dira.
Odol transfusioak kontu handiz ematen dira, baliteke odola bateragarria ez izatea eta globulu gorriak suntsitzea gehiago sor dezakeelako.
Gaixotasuna azkar hasi eta oso larria izan daiteke, edo arina izaten jarrai dezake eta ez du tratamendu berezirik behar.
Jende gehienaren kasuan, esteroideek edo esplenektomiak anemia guztiz edo partzialki kontrolatu dezakete.
Anemia larriak gutxitan eragiten du heriotza. Infekzio larria esteroideekin, sistema immunologikoa kentzen duten beste sendagai batzuekin edo esplenektomiarekin tratatzeko zailtasun gisa gerta daiteke. Tratamendu hauek gorputzaren infekzioei aurre egiteko gaitasuna kaltetzen dute.
Deitu zure osasun-hornitzaileari nekea edo bularreko mina edo infekzio zantzuak azaltzen ez badituzu.
Emandako odolean eta hartzailean antigorputzak hautematea odol transfusioekin lotutako anemia hemolitikoa prebenitu daiteke.
Anemia - immunitate hemolitikoa; Anemia hemolitiko autoimmunea (AIHA)
- Antigorputzak
Michel M. Anemia hemolitiko autoimmuneak eta barnekoak. In: Goldman L, Schafer AI, arg. Goldman-Cecil Medikuntza. 26. ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: 151. kap.
Michel M, Jäger U. Anemia hemolitiko autoimmunea. In: Hoffman R, Benz EJ, Silberstein LE, et al, arg. Hematologia: oinarrizko printzipioak eta praktika. 7. arg. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: 46. kap.